Blog Piano Điện
Cách Sử Dụng 3 Pedal Trên Đàn Piano
Pedal trên đàn piano sẽ làm phong phú âm thanh theo nhiều cách khác nhau, mở ra nhiều khả năng hơn so với bàn phím, từ các sắc thái tinh tế đến những thay đổi táo bạo trong âm sắc. Đàn piano acoustic hoặc piano điện hiện đại thường đi kèm với ba bàn đạp. Đàn piano cũ hơn thường chỉ có hai pedal, đàn sử dụng 2 pedal sẽ không có pedal (Sostenuto pedal).
Bài viết này chúng tôi sẽ giải thích ảnh hưởng của từng loại đối với âm thanh, kỹ thuật thích hợp để sử dụng và nơi bạn có thể tìm thấy trong ký hiệu âm nhạc. Hãy nhớ rằng nếu bạn là người mới bắt đầu, bạn chưa cần phải lo lắng nhiều về đạp pedal. Việc sử dụng chúng là một kỹ thuật nâng cao (tương đối).
Các loại pedal trên đàn piano
Có 3 Pedal thường được sử dụng trên đàn piano: sustain pedal (vang tiếng), sostenuto pedal (ngân nốt trầm/ giảm âm), và soft pedal (đàn nhẹ).
1. Bàn đạp Sustain / Damper pedal (phải)
Hãy xem xét một cây đàn piano acoustic. Khi một ngón tay được lấy ra khỏi một phím, một miếng đệm “damper” sẽ ngăn nốt phát ra. Bàn đạp Sustain loại bỏ các bộ giảm âm khỏi dây, cho phép các nốt vang lên lâu hơn, ngay cả khi không nhấn phím nữa. Đó là lý do tại sao nó còn được gọi là bàn đạp “damper”.
Hiếm có bản nhạc hay bài hát nào không sử dụng sustain pedal (bàn đạp ngân). Vì vậy, nếu bạn đang học trên đàn piano không có bàn đạp tích hợp, nó sẽ cản trở bạn cải thiện kỹ năng chơi nhạc cụ.
2. Bàn đạp Sostenuto (giữa)
Bàn đạp Sostenuto tương tự như một bàn đạp sustain. Điểm khác biệt chính là nó chỉ giữ nốt được vang tại thời điểm nhấn bàn đạp xuống. Bất kỳ nốt nào bắt đầu sau khi nhấn bàn đạp xuống đều không bị ảnh hưởng, cho phép giữ âm có chọn lọc mà không làm mờ âm thanh.
Vì bàn đạp sostenuto là một bổ sung tương đối gần đây cho đàn piano nên nó hiếm khi được yêu cầu đối với các bản nhạc trước cuối thế kỷ 20. Mặc dù vậy, nhiều nghệ sĩ dương cầm sử dụng nó khi chơi tác phẩm của các nhà soạn nhạc tiến bộ hơn trước đó như Debussy và Ravel.
Các chức năng khác của bàn đạp thứ ba: Bàn đạp giữa không có trên đàn piano cũ. Nhưng ngay cả khi đàn piano của bạn có ba bàn đạp, thì bàn đạp ở giữa có thể không phải là bàn đạp sostenuto. Một số cây đàn piano thay thế nó bằng bàn đạp duy trì âm trầm chỉ duy trì các nốt thấp hơn (“âm trầm”). Những cây đàn piano khác có bàn đạp luyện tập (hay còn gọi là “bàn đạp celeste”) giúp làm mềm các nốt thậm chí còn êm hơn bàn đạp mềm. Chúng thường có một cơ chế khóa để bạn có thể thực hành mà không làm phiền mọi người quá nhiều.
3. Bàn đạp Soft / Una corda (trái)
Hầu hết các dây trong đàn piano acoustic được nhóm thành ba nhóm, với mỗi nhóm được điều chỉnh theo cùng một nốt. Khi chơi bình thường, búa đập cả ba dây cùng lúc để tạo ra âm thanh đầy đủ và tươi sáng. Trên một cây piano Grand, bàn đạp una corda dịch chuyển toàn bộ cơ chế sang bên phải, vì vậy búa chỉ đánh vào hai trong số ba dây làm âm thanh phát ra nhẹ nhàng hơn. Ngoài ra, do các dây đàn bị đập bởi một phần khác của búa nên âm thanh bị tắt và kém sáng hơn. Trên những cây đàn piano cũ, búa sẽ chỉ đánh vào một trong ba dây, do đó “Una corda” có nghĩa là “một dây”.
Trên đàn piano đứng, việc nhấn bàn đạp sẽ di chuyển cơ cấu búa đến gần dây hơn, làm cho nó mềm hơn nhưng không làm thay đổi âm sắc.
Cách sử dụng pedal
Nếu bạn đang ngồi đúng cách, bàn chân của bạn phải bằng phẳng trên sàn. Xếp chúng sao cho các ngón chân cái của cả hai bàn chân thẳng hàng với bàn đạp trái và phải. Khi bạn muốn sử dụng bàn đạp, hãy nâng mũi bàn chân lên và di chuyển về phía trước. Đặt các ngón chân của bàn chân lên đầu tròn của bàn đạp, thẳng hàng với ngón chân cái. Xoay xuống trong một chuyển động trơn tru, giữ gót chân trên sàn. Cố gắng giảm thiểu tiếng ồn không mong muốn do chạm vào điểm cuối dưới cùng quá nhanh hoặc nhả bàn đạp không kiểm soát.
Sử dụng chân phải của bạn cho bàn đạp Sustain và chân trái cho cả bàn đạp Soft và sostenuto. Dưới đây là một vài kỹ thuật phổ biến cho bàn đạp Sustain:
- Delayed/legato: Có nghĩa là nhấn bàn đạp xuống sau khi bạn chơi một nốt, thả ra rồi nhấn lại sau khi chơi nốt tiếp theo. Đây là cách phổ biến nhất, vì nó cho phép các nốt chuyển sang nốt tiếp theo mà không tạo ra âm thanh đục ngầu.
- Half: có nghĩa là nhấn một phần bàn đạp Sustain để bộ giảm chấn chỉ chạm nhẹ vào dây. Sử dụng tùy chọn này nếu bạn muốn có âm thanh phong phú hơn một chút mà không làm mờ âm thanh.
- Preliminary: có nghĩa là nhấn bàn đạp Sustain trước khi bạn chơi một nốt nhạc. Thao tác này sẽ loại bỏ bộ giảm âm khỏi dây trước khi búa gõ, tạo ra âm trầm hơn, phong phú hơn và làm cho âm thanh ngân vang hơn nữa.
- Simultaneous (hay còn gọi là đạp trực tiếp/có nhịp điệu) có nghĩa là nhấn và nhả bàn đạp cùng lúc khi chơi một nốt hoặc hợp âm. Điều này làm nổi bật nó, giúp tạo điểm nhấn một cách nhịp nhàng hơn. Điều này cũng ít được sử dụng.
Việc áp dụng các kỹ thuật trên vào cách chơi của bạn có thể thay đổi đáng kể âm thanh của một bản nhạc. Chỉ cần cẩn thận không lạm dụng bàn đạp và đảm bảo rằng nó phù hợp với âm nhạc. Một bài hát nhanh có thể bị phá hỏng nếu nhấn giữ bàn đạp Sustain quá nhiều, trong khi một bài hát chậm có thể thu được nhiều lợi ích từ cùng một kỹ thuật.
Cách đọc ký hiệu pedal
Một số nhà soạn nhạc nói rõ họ muốn bạn sử dụng bàn đạp ở đâu và có thể tự do thêm vào khi cần thiết. Trên bản nhạc viết, các dấu bàn đạp cho biết bạn đặt chân ở đâu và khi nào thì nâng chân lên lại. Mỗi pedal được đánh dấu hơi khác nhau, nhưng nguyên tắc là giống nhau:
1. Ký hiệu bàn đạp Sustain
Ký hiệu đạp Sustain truyền thống:
- Nhấn bàn đạp – Xuống = “Ped.”
- Nhả bàn đạp – Lên = “✱”
Ký hiệu sơ đồ hiện đại
Mẫu này nhằm chỉ cho bạn cách thức và thời điểm nhấn và nhả bàn đạp.
- Các đường ngang tượng trưng cho bàn đạp bị nhấn. – ” ____ “
- Các đường chéo biểu thị sự thay đổi của bàn đạp (hoặc nhả tạm thời). – ” / \ “
- Các đường thẳng đứng cho biết nơi chúng ta nên nhả bàn đạp. ” | “
2. Ký hiệu bàn đạp Sostenuto
- Nhấn bàn đạp – “Sost. Ped.”
- Nhả bàn đạp – “✱”
Bàn đạp giữa hiếm khi được sử dụng, đó là lý do tại sao bạn có thể bắt gặp các dấu hiệu bàn đạp khác – ví dụ: các nốt phải duy trì bằng bàn đạp này có thiết kế hình thoi rỗng.
3. Ký hiệu bàn đạp Soft
- Nhấn bàn đạp – una corda.
- Bàn đạp nhả – tre corde.
Tuy nhiên, hãy lưu ý rằng việc sử dụng bàn đạp Soft không phải lúc nào cũng được chỉ định trong bản nhạc, đặc biệt là trong tác phẩm của các nhà soạn nhạc baroque và cổ điển (đôi khi cả trong nhạc lãng mạn). Vì vậy, đừng bao giờ quên giữ cho thính giác nhạy bén và trí tưởng tượng của bạn được ‘điều chỉnh’ – họ sẽ cho bạn biết khi nào nội dung âm nhạc yêu cầu sử dụng bàn đạp này.
Mặc dù nhiều người nghĩ rằng pedal đàn piano không quá quan trọng, nhưng chúng có vai trò quan trọng trong việc tạo ra âm thanh trên cây đàn piano và ảnh hưởng lớn đến toàn bộ bố cục của đàn. Nếu bạn đang luyện tập một bản nhạc nào đó và không chắc liệu mình có đang sử dụng pedal đúng cách không, bài viết này có thể cung cấp và giúp ích cho bạn một số thông tin cần thiết.
Mọi thông tin tham khảo vui lòng truy cập #pianodongnai.com hoặc liên hệ với chúng tôi qua số hotline: 0977.033.003 để được hỗ trợ tốt nhất!
Các bài viết có liên quan:
» Tại Sao Đàn Piano Cơ Bị Kẹt Phím (Dính Phím)?
» Silent Piano Là Gì? Tìm Hiểu Chức Năng Silent Trên Đàn Piano Cơ
Trang web và blog khác có ích:
